ดวงตา
เป็นอวัยวะที่สำคัญและซับซ้อนที่สุดอวัยวะหนึ่งของเรา คนส่วนใหญ่รู้จักดวงตาคู่นี้ไม่มากไปกว่า ส่วนที่ทำหน้าที่ในการมองเห็น "ดวงตาเป็นหน้าต่างของเราสู่โลก" และหากเกิดปัญหากับสายตาก็จะมีผลต่อคุณภาพชีวิตของเรา ในบรรดาประสาทสัมผัสที่มนุษย์มี สายตาทำให้เราได้รับรุ้อย่างกว้างไกลและแจ่มชัดที่สุด หากไม่มีสายตาโลกของเราก็จะเล็กลง ยากที่จะคิดถึงโลกซึ่งไร้สีสันและใบหน้า ยากที่จะคิดถึงการที่ต้องใช้จินตนาการ ร่วมกับประสาทสัมผัสอื่นๆเพื่อ "สร้างภาพ" โลกรอบตัวเรา วันนี้เราจะพาคุณไปรู้จักกับ "หน้าต่างหัวใจ" บานนี้กับครับ

การมองเห็นของดวงตา

ดวงตา มีรูปทรงกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2.2 - 2.5 ซม. บรรจุอยู่ในกระดูกเบ้าตา เพื่อป้องกันอันตราย ด้านหน้ามีเปลือกตาและขนตา ทำหน้าที่ป้องกันอันตรายต่อดวงตา เปลือกตาจะกระพริบ เพื่อให้น้ำตาเคลือบกระจกตาอยู่เสมอ อวัยวะกลมๆ เล็กๆ คู่นี้จะประกอบด้วยเนื้อเยื่อสำคัญ 3 ส่วน ทำหน้าที่แตกต่างกันและมีกล้ามเนื้อยึดอยู่ 6 มัด สำหรับช่วยให้ดวงตาทั้งสอง สามารถทำงานสัมพันธ์กันตลอดเวลา

ส่วนประกอบหลักในการมองเห็น กระจกตา (Cornea) มีหน้าที่หลักเกี่ยวกับ การหักเหแสงที่ผ่านเข้าไปในลูกตา เลนส์ตาหรือแก้วตา (Crystalline lens) ทำหน้าที่รวมแสง (Focus) เพื่อให้ไปตกบนจอประสาทตา จอประสาทตาหรือจอรับภาพ (Retina) ทำหน้าที่เป็นตัวรับภาพคล้ายกับฟิล์มในกล้องถ่ายรูป

ตามองเห็นได้จากขั้นตอนดังต่อไปนี้
แสงผ่านไปที่กระจกตา (Cornea) เป็นส่วนที่ใสจากกระจกตา แสงผ่านไปที่รูม่านตา (Pupil) มีสีต่างกันตามเชื้อชาติ บ้างก็มีสีน้ำตาล ดำ ฟ้า เขียว เทา ทั้งนี้ขึ้นกับเม็ดสี (Melamin Pigment) ของคนๆ นั้น ม่านตาจะทำหน้าที่ในการปรับปริมาณของแสงเข้าไปในดวงตา เห็นได้ชัดว่า ในตอนกลางวันหรือเมื่อมองแสงจ้า รูม่านตาจะมีขนาดเล็ก และขยายใหญ่เมื่ออยู่ในที่มืด หลังม่านตา แสงจะไปที่เลนส์นัยตาหรือเลนส์แก้วตา (Lens) เลนส์จะทำหน้าที่ในการรวมแสงมาจากภายนอกให้โฟกัสที่กระจกตา เลนส์แก้วตาจะมีความใสมากเมื่ออายุน้อย และจะขุ่นมากขึ้นเรื่อยๆ ตามอายุ ความผิดปกติที่พบบ่อยๆ คือ ต้อกระจก ซึ่งก็คือการขุ่นของเลนส์แก้วตานั่นเอง ความเปลี่ยนแปลงที่สำคัญอีกอันหนึ่งในผู้ใหญ่คือ ในคนอายุเกิน 40 ปี เลนส์จะลดความยืดหยุ่น ทำให้ไม่สามารถอ่านหนังสือตัวเล็กๆ ได้ ต้องอาศัยแว่นอ่านหนังสือที่เรียกว่า "สายตายาว" หรือสายตาคนแก่ ส่วนหลังเลนส์เป็นน้ำวุ้นใสๆ บรรจุอยู่เรียกว่า "น้ำวุ้นตา" (Vitreous Humor) ทำหน้าที่ช่วยในการหักเหของแสง ในคนสุงอายุหรือคนที่มีสายตาสั้นมากๆ จะมีการเสื่อมของน้ำวุ้นตานี้ ทำให้บางครั้งจะเห็นจุดดำคล้ายยุงหรือแมลงลอยไปมาในขณะที่มองดูวัตถุสีขาว เมื่อแสงผ่านจุดนี้ก็จะตรงไปสิ้นสุดที่จอรับภาพ (Retina) ซึ่งเป็นส่วนของประสาทตานับล้านเส้น เป็นส่วนที่จะแปลงภาพที่มองเห็น ภาพที่ปรากฏขึ้นจะเป็นภาพหัวกลับและประสาทตา (Optic Nerve) จะส่งภาพไปที่สมองและคนก็จะเห็นภาพในขณะนั้นว่าชัดหรือไม่ชัดอย่างไร

ขั้นตอนการทำงานของตาทำให้เกิดลักษณะต่างๆดังนี้

• ถ้าแสงผ่านเข้าไปในตาแล้ว รวมแสงที่จอรับภาพพอดีเราเรียกลักษณะนี้ว่า สายตาปกติ (EMMERTROPIA)
• ถ้าแสงผ่านเข้าไปในตาแล้วรวมแสง ก่อนหรือหลังจอรับภาพพอดี เราเรียกลักษณะนี้ว่า สายตาผิดปกติ (AMERTROPIA)

สายตาผิดปกติ
คือลักษณะที่การมองเห็นมีปัญหาเกิดขึ้น (Refractive error) ซึ่งแยกได้หลายประเภทดังนี้

• สายตาสั้น (Myopia) คือภาวะที่แสงสะท้อนจากวัตถุมีการหักเหและโฟกัสเกิดขึ้นก่อนที่จะถึงจอ ประสาทตา (retina) ทำให้การมองเห็นภาพในระยะไกลไม่ชัดเจน อ่าน ต่อ
• สายตายาว (Hyperopiaหรือ Hypermetropia) หมายถึงภาวะที่แสงสะท้อนจากวัตถุมีการรวมตัวหรือ Focus เลยตำแหน่งของจอประสาทตาไป ทำให้การมองเห็นไม่ชัดเจนทั้งใกล้ไกล อ่าน ต่อ
• สายตาเอียง (Astigmatism) หมายถึงภาวะที่การรวมตัวของแสง (focus) ที่ตกบนจอประสาทตามีมากกว่า 1 จุด ทำให้การมองเห็นเป็นภาพซ้อน (Double vision) อ่าน ต่อ
• สายตาคนสูงอายุ (Presbyopia) สายตาประเภทนี้ถือว่าเป็นเรื่องปกติที่จะต้องเกิดกับทุกคนเมื่อมีอายุประมาณ 40 ปี ขึ้นไป อ่าน ต่อ

Advertising Zone    Close